Konkurs architektoniczny na koncepcję adaptacji i modernizacji nowej siedziby Narodowego Archiwum Cyfrowego w Warszawie.

Zadaniem projektu jest adaptacja i przekształcenie historycznych koszar w nowoczesny budynek archiwum cyfrowego. Adaptacja ta dokonuje się na wielorakich płaszczyznach - dla budynku polega on dostosowaniu XIX-wiecznej architektury do nowych potrzeb technicznych i funkcjonalnych, dla archiwaliów jest to przemiana materialnej spuścizny w cyfrowe zbiory, dla użytkowników z zewnątrz i pracowników jest to określenie swojego miejsca , potrzeb i relacji w obliczu cyfrowej rewolucji. Budynek będzie obiektem nowoczesnym, ekologicznym i energooszczędnym. Otwierane okna umożliwią prawidłowe przewietrzanie wszystkich pomieszczeń związane z sanitarnymi wymogami na czas epidemii. Użycie naturalnych materiałów takich jak drewno naturalne i przetworzone w połączeniu z roślinnością we wnętrzach ma zapewnić jak najlepsze warunki do pracy, ale równie ważnego wypoczynku.

Symbolika.

Przemiany znajdują swoje odbicie w nowej dyspozycji funkcjonalno - przestrzennej w rozwiązaniach materiałowych i formalnych tak że w warstwie znaczeniowej budynek jest komunikatem, który wybrzmiewa w świadomości publicznej. W efekcie poszukiwań relacji funkcji, formy i idei odpowiadających treści i charakterowi działalności Archiwum Cyfrowego zaproponowano szereg działań o charakterze symbolicznej przemiany przykładowo: przemiana pełnej ( analogowej ) cegły ; na szklaną (cyfrową).

Funkcjonalność i sprawność użytkowa budynku:

Lokalizację programu na kondygnacjach budynku dokonano zgodnie z wytycznymi Zamawiającego z wyjątkiem funkcji technicznych parteru które zlokalizowano w nowo wybudowanej części podziemnej. Umożliwiło to m. innymi przeniesienie magazynu biblioteki na poziom czytelni. Właściwą sprawność funkcjonalną komunikacji osiągnie się poprzez układ dwóch trzonów komunikacyjnych – istniejąca klatka schodowa z dodaną windą osobową i nowy trzon-klatka schodowa techniczna i winda/podnośnik towarowy w przeciwległym końcu budynku. Taki układ zapewni elastyczność użytkowania, właściwą ergonomię i zwiększone bezpieczeństwo poprzez możliwość separacji obsługi technicznej pracowników budynku. Właściwą sprawność instalacji osiągnie się poprzez wybór dwóch lokalizacji dla instalacji wentylacji mechanicznej – w piwnicy i na poddaszu. Zaprojektowano także zdwojone szachty techniczne przy trzonach komunikacyjnych.

Sprawność instalacji zapewni umieszczenie części technicznej bezpośrednio na styku z budynkiem pod zielonym dziedzińcem. Jest to rozwiązanie niezbędne a równocześnie optymalne gdyż:

1. uciążliwe pod względem ochrony pożarowej i ochrony akustycznej funkcje (trafo, wentylatornie, agregat prądotwórczy, ups-y) poprzez umieszczenie pod ziemią nie będą oddziaływały negatywnie na Archiwum.

2. założony program użytkowy a w szczególności moc serwerowni do ok. 780 kW wymaga budowy odpowiedniej stacji transformatorowej, równocześnie zapewnienie klimatyzacji poszczególnych stref magazynów, sali konferencyjnej, itd. wymaga przestrzeni dla lokalizacji odpowiednich central. Zlokalizowanie tak dużego programu w istniejącym budynku ograniczyłoby w istotny sposób jego funkcje użytkowe.

3. usytuowanie kubatury w gruncie umożliwi oszczędności związane z bezwładnością cieplną gruntu.

4. usytuowanie dylatowanych urządzeń technicznych bezpośrednio na granicy z istniejącym budynkiem (serwerownią) umożliwi właściwe rozprowadzenie instalacji wentylacji precyzyjnej serwerowni, a także prowadzenie instalacji dla poziomu parteru w warstwach podpodłogowych.

5. Usytuowanie pod ziemia stanowi dodatkowe zabezpieczenie przed wrogim działaniem kluczowych elementów budynku (zasilanie)

6. żelbetowa wzmocniona konstrukcja stropu nad poziomem -1 (parking, dostawy) umożliwia wykorzystanie piwnic jako schronu (zaprojektowano dodatkowy węzeł sanitarny) i miejsca ewakuacji wrażliwych pozycji na wypadek zagrożenia.

7. cześć podziemna posiada bezpośrednie wyjście na zewnątrz tym niemniej istotnym funkcjonalnie elementem jest pion techniczny – winda, klatka, pion instalacji sanitarnej, pion instalacji elektrycznej umożliwiający komunikowanie podziemia z zespołem technicznym na poddaszu.

Zewnętrzna bryła budynku zasadniczo nie ulega zmianie. Dodano jedynie niezbędne otwory na dodatkowe wejście do holu. Powierzchnie użytkowe dla urządzeń technicznych instalacji umieszczono w kubaturze podziemnej. Tak zaprojektowane pomieszczenia techniczne umożliwią lepszą ochronę przyległych ścian fundamentowych przed wilgocią i niekorzystnymi oddziaływaniami z otaczającego gruntu. Taki sposób usytuowania urządzeń wentylacji i klimatyzacji stanowi najbardziej racjonalne rozwiązanie modernizacji budynku ponieważ w przypadku historycznej zabudowy redukuje oddziaływania związane z drganiami i hałasem emitowanym przez te urządzenia. Również na etapie użytkowania takie usytuowanie pomieszczeń technicznych stwarza najbardziej racjonalny sposób dostępu do wymiany i konserwacji tych urządzeń. Układ ten zapewnia redukcję przewodów i kanałów doprowadzających media do pomieszczeń parteru i pierwszego piętra.

Rodzaj zaplanowanych prac w poziomie piwnic i w poziomie wyższych kondygnacji uwzględnia koszty projektowanych prac modernizacyjnych przy równoczesnym efekcie znaczącej poprawy użytkowalności budynku. Poprawę użyteczności zapewni wprowadzenie dodatkowych otworów drzwiowych oraz wprowadzenie takich rozwiązań jak ściana ze szklanych pustaków poprawiająca również cechy użytkowe i wystrój wnętrz budynku. Przewidziano zachowanie całej konstrukcji nośnych ścian budynku i tych stropów dla których spełnione będą wymagania dyrektywy europejskiej. Stropy wymagające wymian ze względu na nośność zastąpione zostaną stropami żelbetowymi. Preferowane jest zastosowanie żelbetu a nie konstrukcji drewnianych ze względu na trwałość konstrukcji.